Ёшларни маънавиятли, соғлом тафаккурли ва билимли қилиб тарбиялаш таълим муассасаларидан бошланади. Бугун таълим тизимида олиб борилаётган ислоҳотларда ҳам бу устувор йўналиш ҳисобланади. Шу боис таълим даргоҳларининг масъул ходимлари ёшла ртарбияси учун бирдек жон койитиши керак. Энг аввало, давоматга эътибор қаратиш лозим. Хўш, Булунғур туманидаги коллежларда бу борадаги ишлар талаб даражасидами?
– 592 нафар ўқувчига 42 нафар ўқитувчиларимиз таълим беради, – дейди Булунғур педагогика ва спорт коллежи директори Юлдуз Жуманазарова. – Таълим сифатини ошириш учун нафақат давоматни таъминлаш, балки ҳар томонлама етакчи бўлишга уриняпмиз.Ўқувчиларнинг давомат кўрсаткичи 90 фоиздан тушмайди. Бироқ коллежга бошқа вилоят ва туманлардан ҳам қатнаб таҳсил оладиган ўқувчилар бор.
Соат 08:30 да кириш қўнғироғи чалинганидан 12 дақиқа ўтгач, турникет олдида ўқувчиларни кутиб олдик. 09:02 гача 39 нафар ўқувчи кечикиб келди.
Коллежнинг давомат кўрсаткичи унчалик ёмонмас, бироқ айрим гуруҳларда дарсга қатнашмаётган ўқувчиларни яширишга уринишди.
306-гуруҳда мактабгача таълим муассасаларида тасвирий фаолият методикаси фани ўтилаётган экан. Мазкур гуруҳдаги давомат кўрсаткичи жуда яхши ташкил қилинган. Аммо ўқитувчиси негадир дарсга йигирма етти дақиқа кечикиб келган ўқувчига ҳеч қандай огоҳлантириш бермади.
Булунғур қишлоқ хўжалик касб-ҳунар коллежидаги давомат ва тартиб-интизом анча оғир эканига гувоҳ бўлдик. Иккинчи жуфтли кдарслари бошланганига 18 дақиқа ўтган бўлса-да, 200-гуруҳ ўқувчилари ташқарида юришибди. Уларнинг айтишича, фан ўқитувчиси машғулотга келмаган экан.
– Бу гуруҳга ҳозир қуритиш ва совитиш техникаси, технологияси фани ўтилиши керак эди, – дейди директорнинг ўқув ишлари бўйича ўринбосари Фаррух Турсунқулов. – Мазкур дарсни Машҳура Қўшбекова ўтиб келаётганди, аммо унинг йўқлиги боис бугундан бошлаб фан Муҳаббат Абдуллаевага берилди. Ўқувчилар бу ўқитувчини билмагани сабабли шундай ҳолат бўлди.
Ф.Турсунқулов ўқувчиларни бир амаллаб аудиторияга олиб киришга эришди. М.Абдуллаева эса ўша хонага биз билан олдинма-кетин етибкелди ва шоша-пиша ўқувчиларни йўқламадан ўтказди. Олти нафар ўқувчи дарсда иштирок этмаётган бўлса-да, фан ўқитувчиси негадир икки кишига келмаганлик белгисини қўйди, холос.
Гуруҳ раҳбари Раҳима Қирғизбоева икки нафар ўқувчига туман шифохонасига бориш, бир нафарининг уйида таъзия бўлиб қолгани учун жавоб берганини айтди ва яна бир ўқувчининг даволанаётганлик ҳақидаги ҳужжатини кўрсатди.
197-гуруҳда миллий истиқлол ғояси фани ўтиляпти. Машғулотда 30 нафар ўқувчининг 25 нафари иштирок этмоқда. Гуруҳ раҳбари уларнинг икки нафарига жавоб берганини айтди. Қолган уч нафар ўқувчининг қаердалиги билан ҳеч ким қизиқмаган.
202-гуруҳнинг ўқувчилари инглиз тили дарсини иккига бўлиниб ўтишар экан. Биринчи гуруҳ ўқитувчиси Севара Алиқулованинг дарсларида бир нафар мунтазам келмайдиган ўқувчини ҳисобга олмаганда, давомат қониқарли, дарсда интерфаол усуллардан фойдаланиляпти. Аммо иккинчи гуруҳга дарс бериши керак бўлган ўқитувчи ва унга бириктирилган ўқувчилар қаерда?
Гуруҳ журналини варақлаганимизда машғулотда иштирок этмаган ўқувчиларга 10 га яқин баҳо қўйилганини кузатдик.
Яна бир ҳолат. Дарс жадвали бўйича мазкур гуруҳга учинчи жуфтликда бюджет ташкилотларида бухгалтерия сифати фани ўтилиши керак бўлган. Аммо уларни топиб берадиган одам топилмади. Ҳатто директор ҳам ўқувчиларнинг қаерда эканини билмади.
Булунғур миллий ҳунармандчилик касб-ҳунар коллежининг тўртинчи жуфтлик дарсларига етиб бордик. 304-гуруҳга экология ва атроф-муҳит муҳофазаси фани ўтиляпти. 29 нафар ўқувчининг 2 нафари дарсда йўқ, аммо уларнинг рухсатномаси бор экан.
302-гуруҳда эса давомат бироз ачинарли. 34 нафар ўқувчининг 22 нафари газ ускуналарини таъмирлаш фани дарсида ўтирибди, холос. Фан ўқитувчиси бирорта ўқувчига жавоб бермаганини ва уларнинг қаерда эканидан бехабарлигини айтди.
Журнал бўйича дарсларга қатнашмаётган ўқувчиларнинг ота-оналари билан боғландик, фарзандлари нима сабабдан коллежга келмаётганини суриштирдик. (Бу ишни аслида коллеж раҳбарлари қилиш керак эди). Жумладан, коллеж раҳбарлари билан сурункали дарс қолдирадиган А.Эргашевнинг уйига борганимизда уни топишнинг имкони бўлмади. Унинг қўшнилари оилавий тўйга кетишганини айтишди.
– Бу гуруҳда 1 нафар чет элга кетган, 1 нафар мунтазам келмайдиган, 4 нафар сурункали дарс қолдирадиган ўқувчилар бор, – дейди коллеж директори Насиба Мамадиёрова. – Уларнинг дарсларда мунтазам иштирок этиши учун маҳалла фаоллари ва ота-оналар билан суҳбат ўтказяпмиз.
Коллеждаги бошқа гуруҳ ўқувчилари тўртинчи жуфтлик бўлса-да, дарсларда ўтирибди. Ҳарқалай, биз кирган коллежларга нисбатан тартиб яхши йўлга қўйилган. Директор ҳам маълумот яширишга эмас, аксинча, муаммоларни айтишга ҳаракат қилди.
Хуллас, бугунги ёшлар эртанги кунимизни таъминлайдиган катта куч. Уларга сифатли таълим бериш, баркамол авлод қилиб тарбиялаш ҳар бир кишининг бурчи саналади. Шундай экан, уларни эътибордан четда қолдирмаслик, тақдирига бефарқ қарамаслик лозим.
Абдужаббор ПЎЛАТОВ,
Баҳриддин ХОНКЕЛДИЕВ,
"Зарафшон" мухбирлари.
("Зарафшон" газетасидан олинди).
